Planning en control voor de gemeenteraad

Voorjaarsnota

Met behulp van de laatste jaarrekening wordt eerst de financiële situatie van de gemeente onder de loep genomen. Daarna worden de nieuwe prioriteiten bepaald. Het college van burgemeesters en wethouders stelt op basis van deze prioriteiten een eerste versie van de voorjaarsnota op. De gemeenteraad kan wijzigingen voorstellen en nieuwe voorstellen doen voor de besluitvorming van de voorjaarsnota. Het college werkt al deze zaken uit tot een begroting. Die begroting wordt in het najaar behandeld. Er worden dan in principe alleen nog beperkte bijstellingen gedaan binnen de eerder afgesproken kaders.

Vinger aan de pols

Door het jaar heen houdt de gemeenteraad een vinger aan de pols. De raad kan vragen om tussentijdse rapportages over de uitwerking van de begroting. Hierover maken raad en college afspraken. In Purmerend worden er jaarlijks de volgende financiële rapporten opgesteld: de kader- of voorjaarsnota in het voorjaar, de jaarrekening vóór het zomerreces, de programmabegroting in het vroege najaar en als laatste volgt de najaarsrapportage. 
Bekijk de rapporten op de website Financieel Portaal van Gemeente Purmerend.

Kaders en controle

De gemeenteraad heeft een kaderstellende en controlerende rol. Bij de besluitvorming let de raad op de volgende aspecten:

• Beleidsmatig. Welke maatschappelijke effecten wil de gemeente bereiken? Welke voorzieningen voor welk niveau streeft de gemeente na? Welke prioriteiten horen daarbij? 
• Financieel. Volgens de Gemeentewet heeft de raad de taak om ervoor te zorgen er geen financieel tekort is. Ook is de raad verantwoordelijk voor het toekennen van geld aan de diverse gemeentelijke taken. Het gaat daarbij niet alleen om de uitgaven en inkomsten in een jaar, maar om de financiële positie over de jaren heen. Ook investeringen, grondbeleid, reserves en voorzieningen worden meegewogen in de beslissingen. 
• Sturing. De raad moet sturen op de regievoering van andere organisaties die taken voor de gemeente uitvoeren. Het gaat dan om gemeenschappelijke regelingen, om BV’s en NV’s waarvan de gemeente aandelen heeft, om instellingen die de gemeente subsidieert of waarvan zij producten inkoopt. 
• Controlerend. De raad moet controleren of de afspraken op een doelmatige en rechtmatige wijze zijn nagekomen. De raad wordt daarbij ondersteund door de accountant, de auditcommissie en de lokale rekenkamer. De provincie is financieel toezichthouder en kan vanuit die rol ook een rol spelen bij de controlerende taak.

Auditcommissie

De auditcommissie is een speciale commissie van de raad die de financieel-technische besluiten van de gemeenteraad voorbereidt, zoals besluiten over de kadernota, jaarrekening, programmabegroting en najaarsrapportage. De commissie bespreekt de ontwikkelingen op het gebied van planning en control en houdt de vinger aan de pols bij het opvolgen van de jaarlijkse aanbevelingen van de raad. De auditcommissie voert ook het periodieke overleg met de accountant en met het college.